Ljubomir Jovanović (1865–1928)

Mladi kotorski gimnazijalac, koji je sa drugovima 1876. godine osnovao ilegalnu đačku družinu „Branko Radičević“ kako bi širili narodnu knjigu i slobodarski duh među omladinom Boke, kasniji će postati srpski ministar, veliki državnik i književnik.

Posle učestvovanja u Krivošijskom (Bokeljskom) ustanku (1881–1882) prešao je u Srbiju i nastavio školovanje u Beogradu, na Velikoj školi. Pored srpske istorije, posvetio je posebnu pažnju izučavanju istorije srpske književnosti i bio jedan od najboljih učenika Svetislava Vulovića.

Jovanović je bio upravnik Narodne biblioteke Srbije, a potom je od 1903. do 1909. predavao na Katedri za srpsku istoriju na Velikoj školi i Univerzitetu, sve do juna 1909. kada je postao član vlade Stojana Novakovića i sve svoje snage posvetio nacionalnom radu. Za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije izabran je 1890. godine, a za redovnog 1900. godine.

Bio je jedan od osnivača Srpske književne zadruge, i to najmlađi. Prilikom osnivanja SKZ izabran je za sekretara, a na mestu predsednika bio je od 1904. do 1906. godine. Napisao je predgovore za „Bakonju fra Brne” Sime Matavulja, „Pripovetke” Laze K. Lazarevića, „Pričanja Vuka Dojčevića” od Stefana Mitrovog Ljubiše, „Ljudsko srce” Ilije Vukićevića. Značajni su njegovi kritički radovi o Stefanu Mitrovom Ljubiši i Lazi Lazareviću. Zajedno sa Ljubomirom Kovačevićem objavio je Istoriju srpskog naroda I–II (1893–1894) i bio jedan od najzaslužnijih naučnika za konačnu prevagu kritičkog pravca u srpskoj istoriografiji.

Učestvovao je u osnivanju Akademskog pevačkog društva „Obilić”, Družine književnika i umetnika, Profesorskog društva, jedan je od pokretača časopisa „Delo” (1893) i jedan od osnivača i član uređivačkog odbora „Srpskog književnog glasnika” (1901).

Bio je jedan od osnivača Srpskog književničkog društva (1905), kasnijeg Udruženja književnika Srbije, ministar unutrašnjih poslova Kraljevine Srbije, ministar prosvete i član Državnog saveta.

Prilikom proglašenja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, 1. decembra 1918, bio je jedan od šest članova odbora, kao predstavnik Vlade Kraljevine Srbije, koji je trebalo da utvrdi način kako da se ujedinjenje proglasi.

Ljuba Jovanović pripada pokoljenju koje je pripremalo, organizovalo i ostvarilo oslobođenje i ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca u jednu državu. Po njemu je nazvana ulica u Beogradu, na Senjaku, u kojoj se nalazi kuća u kojoj je živeo i radio.